KELEBEK MİSALİ
Orhan Seyfi’nin çocukken hemen hemen hepimizin ezberlediği bir dörtlüğü vardır :
“Benim gönlü bir kelebek
Dolaşıyor çiçek çiçek
Tükenecek ömrü böyle
Çırpınarak titreyerek.”
Bu dörtlük kalkınma için kendisine durmadan modeller arayan ülkemize pek uygun bence… Hep kendimize bir model aramışız. Önce Arap-İran modeli, sonra 18.yüzyıldan itibaren ise Fransız modeli. 1870 yenilgisinden sonra Fransız modeli tü-ka. Yaşasın Alman Modeli.Derken II.Dünya Savaşı. Almanlarla birlikte Alman Modeli de yenilgiye uğruyor. İngiliz bu konude “üstat” denip, İngiliz modeli ülkemizin baş tacı ediliyor. Onu Amerikan modeli izliyor. Şimdi ki modelimiz ise Japon.
Kafalar değişmediği için, madeller değişip duruyor. Ama sormazlar mı adama, “Yahu Fransızlar, Almanlar, İngilizler, Amerikalılar bizim kalkınamadığımız modellerle nasıl kalkındı ?! Bu modeller, o ülkeleri bugünkü durumlarına getirdi de niye bizi getirmedi?!” diye.
Bir Arnavut atasözü vardır: “Akıl, insanın külahında bir çividir; yumruk yemeyince beyninin içine girmez”.
Model aldığımız ülkeler, bu yumruğu yiyip akıllandılar. Şimdi model aldığımız Japonlar, 40 yıl önce bir yumruk yedi. Ama sonunda bugündü Japonya doğdu. Biz sayısız yumruk yedik akıl çivisi üstüne. Ama nafile.. Kalın kafalı, taş kafalı demek de onuruma dokunuyor.. Ama mal meydanda işte.
Japonya 1954’te yumruğu yiyip uyanınca binlerce yıllık açığı kapamak için Mr.James Abegglen’in verilerine göre 30 yıllık dönemde 10 milyarlık teknoloji satın aldı. Bizim gibi, hayali ihracatçıya, akrabaya takılıp da, eşe dosta yatırım yapmadı.
Eğitime büyük önem verdi. Bilim adamlarından, mühendislerden, teknik elemanlardan vs den ordular kurdu. Şu anda Japonya’da her bir milyon nüfusa 5.000 teknik eleman düşüyor. Bu Amerika ve Batı Almanya’nın da üstünde bir rakkam. Yani biz, eğitimi çağdaşlıktan, bilimden uzaklaştırıp; zakkumcuların, şeriatçıların, türbancıların, Doğramacıların eline bırakıp; bütçeden eğitime kuş kadar pay ayırırken, model olarak aldığımız Japonlar, bunun tam tersini yapıyor.
Özel sektöre gelince.. Japonya’da batan hiç bir şirket kurtarılmadı; devlet yardımı adı altında milyonlara, milyarlara konmadı. Yani sözün kısası özü Modeli almakla olmuyor kalkınma.. Biz bu kafayla gidersek daha çok model eskitiriz. Bizim gönlümüz bir kelebek / Dolaşıyor çiçek çiçek / Tükenecek ömrü böyle / Çırpınarak titreyerek.
